Terug in de tijd: Amish-land

Nu zijn we in Amish-land: een deel van Ohio met de grootste groep Amish. Amish zijn, net als Mennonieten, afstammelingen van religieuze vluchtelingen, in dit geval  de orde van de Zwitserse broeders. Deze orde werd opgericht door mensen die het niet eens waren met de hervormingen van Luther en zijn Zwitserse collegahervormer Zwingli: met de hervormingen werd onvoldoende vastgehouden aan de letterlijke tekst van de bijbel vonden zij. De Zwitserse broeders werden vervolgd in Zwitserland door zowel de katholieke als de protestantse kerk en vluchtten in het begin van de 18e eeuw naar de Verenigde Staten, naar Pennsylvania en Ohio, waar godsdienstvrijheid was. Later zijn ze zich ‘anabaptisten’ gaan noemen: de doop vindt pas plaats op volwassen leeftijd. Vanwege de Duitse dialecten die ze spraken werden ze Pennsylvania Dutch genoemd, maar dat heeft niets met Nederland te maken. Daar kwamen we achter toen Amish ons glazig aankeken toen we vertelden dat wij ‘Dutch’ waren. Ze hebben nog steeds een eigen taal: Pennsylvania Deitsh genaamd, waarin hun kerkdiensten worden gehouden. Die overigens niet in kerken worden gehouden, maar beurtelings bij mensen thuis.

Amish kiezen ervoor om sober te leven, en houden zoveel mogelijk vast aan de leefstijl van de 18e eeuw. Ze gebruiken geen elektriciteit, wassen met de hand – je ziet overal waslijnen met overalls en lange jurken – en de kinderen spelen buiten in plaats van dat ze computerspelletjes doen. Je ziet bij veel huizen een kleine speeltuin, een trampoline en een basketbalnet. Amish verplaatsen zich te voet, op de fiets of per paardenkoets. Voor langere afstanden gebruiken ze een taxi. Er staan overal verkeersborden om te waarschuwen voor deze paardenkoetsen, die immers een stuk langzamer zijn dan auto’s. Geen overbodige luxe deze borden: als je op de kaart kijkt van dit gebied, zie je vooral rechte wegen, maar dat wil niet zeggen dat ze vlak zijn. Integendeel, stijgingspercentages bijna 20% zijn geen uitzondering. Amish doen wel enige concessies aan de moderne tijd: de koetsjes hebben een accu voor hun verlichting. Ook zagen we een koetsje dat wel erg langzaam reed: de bestuurder was mobiel aan het bellen! Over het algemeen dragen de mannen vaak een lange baard en een strooien hoed, en de vrouwen dragen mutsjes – als symbool voor hun onderwerping aan hun echtgenoot en aan God - en allemaal dezelfde jurk, wel in verschillende – gedekte – kleuren. Kinderen gaan maar tot hun veertiende naar school: daarna worden ze boer, of meubelmaker. Traditionele Amish-meubels zijn in het hele land bekend en geliefd om het vakmanschap waarmee ze zijn gemaakt. En ook verdienen Amish de kost met toerisme: in Berlin, dé toeristische hotspot, kun je je laten fotograferen in traditionele Amish-kleding. Een soort Volendam. Dat hebben we niet gedaan. Wel zijn er naar een andere toeristenbestemming getogen: het beroemde ‘Cheese Chalet’  van Heini, dat eruit ziet als een Zwitsers chalet, waar meer dan 60 soorten kaas worden gemaakt met melk van Amish-boeren en op de traditionele manier. Ook zijn we in een enorm Amish-warenhuis geweest met allerlei gereedschap voor huis en tuin (zoals een trapdraaibank), speelgoed, Amish-varianten op Monopoly (zoals Farm-o-poly), geneesmiddelen: alles traditioneel en alles zonder elektriciteit. Echt een fantastische winkel voor wie net als wij van koken houdt: superdegelijke gietijzeren pannen, roestvrijstalen vergieten, houtfornuizen, houtkachels, compostwc’s, ketels om zuurkool mee te maken, inmaakpotten, spullen om kaarsen mee te maken, olielampen, ga zo maar door. Het is maar goed dat we geen grote dingen mee kunnen nemen in onze kleine camper.